Перевод: с русского на башкирский

с башкирского на русский

ҡыҫала ашы

  • 1 раковый

    I
    прил.
    ҡыҫала...ы
    II
    прил.
    рак...ы, яман шеш...ы

    Русско-башкирский словарь > раковый

  • 2 летучий

    1. прил.
    летящий
    елбәҙәк, осҡалаҡ, осҡаҡ, оса торған
    2. прил. хим.
    легко испаряющийся
    тиҙ осоусан
    3. прил. перен.
    проводимый быстро
    ашығыс, ҡыҫҡа
    4. прил. перен.
    кратковременный, неуловимый
    тиҙ үтә торған

    летучий ревматизм мед. — тиҙ үтеүсән ревматизм

    летучая мышь зоол. — ярғанат

    летучая рыба зоол. — осар балыҡ

    Русско-башкирский словарь > летучий

  • 3 а

    I
    1. союз противит.
    употребляется для соединения противопоставляемых предложений или членов предложения
    ә, киреһенсә; ләкин, әммә-ләкин, -ға/-гә ҡарамаҫтан (ҡарамай, ҡарамайынса)

    я вернулся домой, а он остался — мин өйгә ҡайттым, ә ул ҡалды

    я зайду к вам не сегодня, а завтра — мин һеҙгә бөгөн түгел, ә иртәгә инеп сығырмын

    до начала сеанса осталось пять минут, а людей в зал не пускают — сеанс башланырға биш минут ҡалған, ләкин халыҡты залға индермәйҙәр

    он учится в вузе, а вот ты не сумел — ул юғары уҡыу йортонда уҡый, ә бына һин булдыра алманың

    он человек простой, а ведь имеет вес в обществе — ул ябай кеше, ә шулай ҙа йәмғиәттә абруйы бар

    2. союз присоед.-усил.
    в соединении с вопросительными местоимениями или местоимёнными наречиями `конечно`, `безусловно так`
    әлбиттә, фәҡәт шулай

    и пришёл?! – А то как же! — килгәнме?! – Элбиттә!

    а (не) то — юғиһә, бүтәнсә булһа

    иди своей дорогой, а не то получишь от меня — юлыңда бул, юғиһә кәрәгеңде алырһың

    3. союз противит. уступ
    указывает на уступительный характер противопоставления предложений или их членов
    (ә) шулай булһа ла, (ә) шулай ҙа, тик, барыбер, да/дә

    можете остаться при своём мнении, а всё-таки я прав — үҙ фекерегеҙҙә ҡалығыҙ, ә мин барыбер хаҡлымын

    4. союз
    сопоставит
    соединяя предложения, служит сопоставлению их главных или второстепенных членов, а так же служит сопоставлению одновременных событий и действий
    ә, шул ваҡытта, шул саҡта, -ға/-ғә килгәндә; шул (ике) арала

    отец ушёл, а сын продолжал стоять — атаһы китеп барҙы, ә улы тора бирҙе

    отец развёл костёр, а дети пошли за ягодами — аталары ут яғып ебәрҙе, ә балалар еләккә китте

    5. союз присоед.
    употребляется для присоединения предложений или членов предложений
    ә

    вдоль плетня в один ряд посажена смородина, а далее растёт какое-то дерево — ситән буйлап бер рәт ҡарағат ултыртылған, ә унан ары ниндәйҙер ағас үҫеп ултыра

    сначала мы посетили выставку, а затем музей — башта күргәҙмәлә, ә һуңынан музейҙа булдыҡ

    6. союз присоед.
    в сочетании со словами `значит`, `потому`, `следовательно`, `стало быть` и т.п. присоединяет предложения или члены предложения, в которых содержится вывод, заключение из сказанного ранее
    шуға күрә, тимәк, шунлыҡтан

    его пока никто толком не знает, а потому о нём ничего не говорят — уны әлегә бер кем йүнләп белмәй, шуға күрә уның тураһында бер нәмә әйтмәйҙәр ҙә

    7. союз присоед.
    в сочетании с местоимением `всё` присоединяет предложения или члены предложения, указывающие на причину высказанного ранее
    ә барыһы (бөтәһе, һәммәһе)

    откололся я от своих друзей, а всё из-за тебя — дуҫтарымдан айырылдым мин, ә барыһы һинең арҡала

    8. союз присоед.
    в сочетании со словами `кстати`, `впрочем` и т.п. употребляется для передачи внезапности изменения мысли
    әйткәндәй, ә шулай ҙа

    он ещё не приехал. А кстати, ты не забыл прихватить с собой документы? — ул әле ҡайтып етмәне. Эйткәндәй, һин үҙең менән документтарыңды алырға онотманыңмы?

    9. союз присоед.-усил.
    употребляется в начале вопросительных и восклицательных предложений для усиления выразительности (часто в сочетании с местоимениями и наречиями `как`, `какой`, `сколько`)
    ә

    а сколько я терпел – уму непостижимо! — ә мин күпме түҙҙем – аҡылға һыймаҫлыҡ!

    10. союз присоед.-усил.
    в начале ответов на вопросы придаёт большую выразительность ответу, выделяя то или иное слово
    ә, (йә) булмаһа, юғиһә, юҡһа

    как ты сказал? – а никак! — нимә тинең? – ә бер нисек тә!

    а не то сходил бы в магазин — булмаһа, магазинға барыр инең

    спеши, а то опоздаешь — ашығыңҡыра, юҡһа һуңларһың

    сходите туда сами, а то пошлите кого-нибудь — унда һеҙ үҙегеҙ барығыҙ, йә булмаһа берәйһен ебәрегеҙ

    II
    1. частица вопросит.
    как отклик на обращение или при переспрашивании нерасслышанного
    ә

    а? Ничего ведь не слышу, говори отчётливей — ә? Бер нәмә лә ишетмәйем бит, асығыраҡ һөйлә

    2. частица вопросит.
    после предложений, требующих ответа, подтверждения и т.п., выражает побуждение к ответу или к действию
    ә, эйеме

    что ты натворил, а? — нимә эшләнең һин, ә?

    3. частица вопросит.
    в вопросах и восклицаниях выражает сильное удивление, восхищение или возмущение
    ә

    вот парень, а! — егете лә егете бит, ә!

    кого осрамили ведь, а?! — кемде хур иттеләр бит, ә?!

    4. частица побудит.
    употребляется при повторном обращении к кому-л. для привлечения внимания
    ә

    смотри-ка, что он делает, а? — ҡара әле, нимә эшләй ул, ә?

    1. межд.
    выражает припоминание, догадку, удивление
    ә, ә-ә

    а-а, это ты? — ә-ә, был һинме ни?

    а, вот как! — ә, бына нисек!

    2. межд.
    выражает узнавание (при встрече с кем-л.)
    ә, ә-ә, әһә

    а, вот куда вы спрятались! — әһә, бына ҡайҙа йәшенгәнһегеҙ икән!

    3. межд.
    выражает удовольствие, радость (при виде кого-чего-л.)
    ә, уй

    а, мамочка! Как я рад тебя видеть! — уй, әсәкәйем! Һине күреүемә шундай шатмын!

    4. межд.
    выражает досаду, негодование, угрозу, злорадство
    ә, әһә

    а, вы ещё сопротивляетесь! — әһә, һеҙ ҡаршылашаһығыҙмы әле!

    5. межд.
    выражает решимость
    эй

    а! Была не была — эй! Булды ни ҙә, булманы ни

    6. межд.
    выражает ужас, отчаяние, боль и т.п.
    уй

    а-а-а, не трогайте меня, ради бога! — уй, алла хаҡы өсөн, миңә теймәгеҙ!

    Русско-башкирский словарь > а

  • 4 долг

    1. м
    бурыс
    2. м
    взятое взаймы
    бурыс, аласаҡ, бирәсәк, үтес

    ала белһәң, бирә лә бел; залезть в долги — бурысҡа батыу

    не остаться в долгу у кого, перед кем — яҡшылыҡты онотмау

    отдать последний долг кому — һуңғы хөрмәт күрһәтеү, оҙатыу (үлгән кешене)

    Русско-башкирский словарь > долг

См. также в других словарях:

  • ашық — 1 (Көкш.: Еңб., Щуч.; Қост.: Семиоз., Фед.) төбесі ашық қора. Малға қысты күні а ш ы қ қ а шөп салып, күндіз сонда қоямыз (Көкш., Еңб.) 2 (Түрікм.: Ашх., Тедж.) кілем мәнері, өрнегі 3 (Жамб., Жам.) артық. Планды а ш ы ғ ы м е н орындадық (Жамб.,… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • алаңқы — 1. (Гур., Маңғ.) сирек. Жерінің шөбі а л а ң қ ы (Гур., Маңғ.). 2. (Қост.: Жітіқ., Тар.) ашық жер, алаң. Жүр, асықты а л а ң қ ығ а барып ойнайық (Қост., Жітіқ.). …Жыртық етігін сумен малшып, ана бір қары кеткен а л а ң қ ы д а асыр салып, топай… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • алақандас — сын. ауыс. Дос, тату; сыйлас, сырлас. Сол қызға ғашық бопты Қарақан жас. Ер жүрек елдің ері балапан жас. Жігіттің шыққан жері Тараз елі, Айтулы асқақты ермен а л а қ а н д а с (Қаз. әдеб., 01.05.1973, 4) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • алақат — сын. Бір жері ақ, екінші жері қара (жер). Ойдым ойдым а л а қ а т т а р д а қалған желек таздың шашындай шашауланып, өнім беріп жарыта қоймайды (Т. Иманбеков, Тұт ағашы., 174) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • бақалақ — 1 (Гур., Маңғ.) бір нәрсенің аяқ жағы, етек жағы. Ұршықтың қаңғалағы кебеженің б а қ а л а қ жағында жатыр (Гур., Маңғ.) 2 Қ орда., Арал) қарғаша, жіпсе (қ.), құранды есіктің тақтайларын ұстау үшін қағылған көлденең ағаш. Б а қ а л а қ 2 3 жерден …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • миналанған алаң тереңдіктері — (Глубины минного поля) алаңның алдыңғы шекарасынан тылына дейінгі қашықтық. Миналанған алаңның ұрыстық арнаулылығы, жер жағдайлары, қолданылатын миналар түрі және оларды орнату амалдары арқылы анықталады. Мина алаңындағы қатарлар санының ұлғаюы… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • радиолокациялық алаң — (Радиолокационное поле) радиолокациялық станциялар берілген ықтималдық пен қарсыластың нысаналары мен өз объектілерінің тактикалық сипаттамаларын табу, сүйемелдеу және анықтауды қамтамасыз ететін шектегі кеңістік. Р.а. кеңістігі, ұзындығы,… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • арақашықтықты анықтау — (Определение расстояний) әр түрлі бөлімшелер командирлері мен сарбаз дарының ұрыс алаңын бақылауда, нысананы көрсетуде және жерді бағдарлауда, атуға қажетті құралдарды дайындау да, барлау кезіндегі әр түрлі міндеттерді орындауда және т.б.… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • турбоқалақты қозғалтқыш — (Турбовинтовой двигатель) тарту күші қозғалтқыштың соплосынан шығатын жану өнімдерінің (газдың) ағын реакциясының күші мен қалыпты немесе арнайы әуе винтінің тарту күшінен тұратын аралас қозғалтқыш. Т.қ. ұшу қашықтығы үлкен, жылдамдығы 800 км/сағ …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • шақалақ — 1 (Шымк.: Кел., Сайр., Сарыағ.) нәресте, сәби, жас бала. Кереуетте жатқан кімнің ш а қ а л а ғ ы (Шымк., Кел.). Биыл туған бір ш а қ а л а ғ ы м ы з бар (Шымк., Сайр.) 2 (Шымк., Түркіс.) жүгерінің дәнін алған соң қалған ағашы …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • дәлеңке — (Қост., Об.; Көкш.) алаң, ашық жер. Бұрын ауыл жаздыгүні бір д ә л е ң к е д е отыратын еді (Қост., Об.). Бұл – орыс тілінен енген сөз (делянка) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»